به گزارش شمالغرب به نقل از  به نقل از پایگاه خبری تحلیلی سیفار، با اینکه در اوایل دهه 70 اجرای سیاست کنترل جمعیت بنابر مصالحی انجام شد اما آمارهای نگران کننده رشد منفی جمعیت در 3 سال اخیر موجب شد تا بحث افزایش جمعیت و کنار گذاشتن شعار" فرزند کمتر و زندگی بهتر" مطرح شود.

هفته گذشته علی محمدزاده عضو هیأت علمی دانشگاه در جلسه کرسی آزاداندیشی سیاست‌های جمعیتی کشور گفته بود هم اکنون در فاز اول سالمندی هستیم و اگر وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند، در سال ۱۴۲۵ در فاز سوم سالمندی و مرحله فوق سالمندی (جمعیت بالای ۶۰ سال در حد ۲۱ درصد) قرار خواهیم گرفت.

به گفته وی خروج از این حالت برای کشورهایی که وارد فاز دوم و سوم کهنسالی شده اند و یا دچار رشد منفی جمعیت هستند (تعداد موالید کمتر از تعداد مرگ و میر)، امری دشوار و بعضا غیر ممکن است.

این عضو هیأت علمی دانشگاه گفته است: نرخ رشد جمعیت ایران با ادامه همین روند هرگز زیر یک درصد نخواهد شد چرا که این حرف مبنای علمی، آماری و حتی تجربی ندارد؛ مگر الان درصد رشد جمعیت در اردبیل، ایلام، لرستان و گیلان زیر یک درصد و به ترتیب 3 دهم، 4 دهم، 4 دهم و 6 دهم نیست، اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند، در سه دهه آینده نه تنها میانگین کشوری کاهش می‌یابد، بلکه به صفر و حتی منفی هم می‌رسد.

به دنبال تاکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب درباره سیاست های جمعیتی، ابلاغ سیاست‌های کلی افزایش جمعیت به دستگاه های دولتی و رکورد زدن استان اردبیل در کاهش رشد جمعیت، خبرنگار سبلانه در گفتگو با یک جامعه شناس اردبیلی دلایل کاهش جمعیت استان اردبیل را جویا شده است که در ادامه می آید.

برنامه ریزان فرهنگی سریعا وارد عمل شوند

تقی دادرس جامعه شناس و استاد دانشگاه های اردبیل در گفتگو با خبرنگار سبلانه، با تاکید بر اینکه برنامه ریزان فرهنگی باید سریعا وارد عمل شوند، اظهارکرد: کاهش رشد جمعیت زنگ خطری جدی است که به جز رهبری و مدیران ارشد برخی ها هنوز این خطر جدی را حس نکرده اند، بنابراین مسئولان باید آستین همت بالا بزنند و به این باور برسند که لحظه ای درنگ، خسارت های جبران ناپذیری به جامعه وارد خواهد کرد.

وی افزود: در این راستا اگر نظام فرهنگی و خرده نظام های فرهنگی با هم هماهنگ باشند و مانع یکدیگر نشوند و خانواده، نظام آموزش و رسانه ها در یک مسیر برای رسیدن به هدف مشخص در یک مسیر حرکت کنند قطعا به نتیجه مطلوبی دست خواهیم یافت در غیر این صورت تحقق سیاست رشد جمعیت در حد شعار و وعده باقی خواهد ماند؛ چرا که سیاست کنترل سریع رشد جمعیت در ایران و نهادینه شدن شعار"فرزند کمتر، زندگی بهتر" دو دهه زمان برد؛ بی تردید فرهنگ سه یا چهار فرزندی هم نیازمند زمان بیشتر و تلاش بی وفقه مسئولان است.

وی وضعیت بد اقتصادی را یکی از عوامل گرایش خانواده ها به تک فرزندی دانست و افزود: حل مشکل بیکاری جوانان، در اختیار قرار دادن امکانات مالی برای تسهیل در امر ازدواج و نگهداری فرزندان و جلوگیری از نهادینه شدن تشریفات و تجمل گرایی از طریق رسانه ملی و... می تواند بخشی از مشکلات خانواده ها را بکاهد.

ساده‌زیستی رمز موفقیت در زندگی/ رسانه ملی مروج تجملگرایی نباشد

این جامعه شناس اردبیلی با اشاره به نقش مهم رسانه ملی در افزایش رشد جمعیت و فرهنگسازی در این زمینه، گفت: متاسفانه امروزه رسانه ملی با پخش سریال های آن چنانی به جای ساده زیستی تجملگرایی را ترویج می کند در حالی که تجربه ثابت کرده گذشتگان ما با ساده زیستی زندگی سالم تر و فرزندان موفق تری داشته اند.

دادرس ادامه داد: پس در نظر گرفتن مانع اقتصادي براي ازدواج، با مباني قرآني سازگاري ندارد چرا که خداوند متعال می فرماید« مردان و زنان بى‏ همسر خود را همسر دهيد، همچنين غلامان و کنيزان صالح و درستکارتان را اگر فقير و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بى‏ نياز مى‏ سازد خداوند گشايش ‏دهنده و آگاه است» بنابراین لازم نيست براي چنين قضايايي به محاسبات بشري و بازاري بسنده و اعتماد کرد.

وی با اظهار تاسف از آمار نگران کننده رشد جمعیت در استان اردبیل، گفت: بیکاری، افزایش روز افزون مهاجرت نیروهای مولد مناطق روستایی استان اردبیل به  استان های تهران و البرز، گرایش خانواده ها به تک فرزندی از دیگر دلایل کاهش جمعیت استان اردبیل است که اگر با این وضعیت نیم دهه آینده رشد جمعیت این استان یک دهم افزایش یابد کار بزرگی انجام شده است.

پیامدهای ناخوشایند تک فرزندی

دادرس ادامه داد: در سال های نه چندان دور خانواده ها با توکل به خدا و اعتقاد به اینکه خداوند روزی رسان است باکی از فرزندآوری نداشتند، اما امروزه با کم رنگ شدن باورهای دینی و این تفکر که من آینده فرزندم را رقم می زنم موجب شده خانواده ها به شدت نگران آینده فرزندان خود باشند و خواسته و ناخواسته به تک فرزندی روی بیاورند.

وی بیان کرد: جا افتادن این باور غلط که آیا فرزندان ما در آینده صاحب شغل، مسکن و امکانات رفاهی-تفریحی می شوند یا خیر؟ باعث ایجاد ترس در بین خانواده ها شده و به تبع آن جامعه با کاهش شدید موالید مواجهه شده است و این آثار منفی خود به خود بر کاهش رشد جمعیت در استان اردبیل تاثیر گذاشته است.

استاد دانشگاه های اردبیل، عامل دیگر کاهش رشد جمعیت در استان اردبیل را ترویج این تفکر که بچه ها عامل محدودیت و آزادی پدر و مادر در پنج سال اول زندگی هستند، عنوان کرد و گفت: متاسفانه با حاکم شدن این باور غلط در جامعه، بسیاری از زوج های جوان ترجیح می دهند در پنج سال اول زندگی مشترکشان بچه دار نشوند.

وی افزود: توصیه من به خانواده ها این است که با اتکا به فرهنگ غنی اسلامی و بومی خود به این باور برسند که روزی رسان خداوند است و با تولد هر نوزادی خداوند درهای رحمت و نعمت را به روی پدر و مادر می گشاید.

دادرس تاکید کرد: باید با فرهنگسازی خانواده ها را با عواقب تک فرزندی آگاه کرد چرا که که تک فرزندها در آینده تنها و بی کس می شوند و هم بازی، عمه، خاله، عمو نخواهند داشت و به دنبال آن شاهد بسیاری از ناهنجاری ها در جامعه خواهیم بود.

با این اوصاف به نظر می رسد چنانچه مسئولان استان اردبیل صرفاً به يك سري شعارها و وعده ها بسنده كنند چه بسا زماني طول نخواهد کشید كه جمعیت این استان نه تنها افزایش نمی یابد بلکه با کاهش چشمگیر رشد جمعیت روبرو خواهد شد.

بی شک تحقق سیاست های جمعیتی جدید نیازمند تصمیمات صحیح است در این مسیر افزایش تعداد جمعیت نباید با کاهش ابعاد سطح زندگی مردم باشد؛ افزایش جمعیت بایستی با نرخ رشد جمعیت متناسب انجام شود و جامعه را با انواع مشکلات اقتصادی اجتماعی و بهداشتی و آموزشی روبه رو نکند.

 طبق آمار 2014 رتبه فرزندآوری ایران در بین 209 کشور، 146 است , ایران جزو سه کشور اول جهان است که به‌سرعت به سمت سالمندی می‌رود، نرخ رشد جمعیت ایران با ادامه همین روند،هرگز زیر یک درصد نخواهد شد چرا که این حرف مبنای علمی، آماری و حتی تجربی ندارد؛ در حال حاضر درصد رشد جمعیت در اردبیل، ایلام، لرستان و گیلان به ترتیب 3 دهم، 4 دهم، 4 دهم و 6 دهم است، اگر همین وضعیت ادامه پیدا کند، در سه دهه آینده نه تنها میانگین کشوری کاهش می‌یابد، بلکه به صفر و حتی منفی هم می‌رسد.

انتهاي پيام/